Cyfrowa szkoła – jaka jest i jaka być powinna

Konferencja nt:

„Cyfrowa Szkoła – perspektywa rządu, samorządu i szkoły”

zorganizowana w ramach obchodów Światowego Dnia Społeczeństwa Informacyjnego przez Polskie Towarzystwo Informatyczne wraz z firmą Microsoft, zgromadziła ok. 150 osób ze wszystkich środowisk zainteresowanych problemami edukacji. W konferencji wzięli udział m.in.: dyrektor Gabinetu Politycznego Ministra Edukacji Narodowej Marta Czapińska (w zastępstwie min. Joanny Kluzik-Rostkowskiej), poseł Grzegorz Napieralski oraz Lider Informatyzacji Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji Włodzimierz Marciński. Konferencję otworzyli wspólnie prezes PTI prof. Marian Noga oraz członek zarządu Microsoftu Michał Jaworski.

Rozpoczynając blok rządowy dyr. Marta Czapińska w krótkim wystąpieniu zapewniła, że w rozumieniu MEN informatyzacja procesów edukacyjnych nie jest celem samym w sobie tylko środkiem do celu, jakim jest efektywna edukacja. Relacjonując główne wnioski z pilotażowego programu „Cyfrowa Szkoła” stwierdziła jednak, że głównym warunkiem powodzenia informatyzacji szkół jest zapewnienie szerokopasmowego dostępu do sieci oraz odpowiednie przygotowanie nauczycieli.

Marlena Plebańska przedstawiła prowadzone Ośrodek Rozwoju Edukacji wraz z Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym zaawansowane prace nad projektem „E-podręczniki do kształcenia ogólnego”. Jest to jednolita platforma edukacyjna, realizująca koncepcję tzw. podręcznika środowiskowego – multimedialnego, interaktywnego i elastycznego środowiska treści edukacyjnych ze wszystkich przedmiotów, wraz z narzędziami do uaktualnień i rozbudowy. Produkt ten, w fazie końcowych testów, będzie ogólnie dostępny na zasadach licencji. Wersję beta można oglądać już teraz.

Reprezentująca Instytut Badań Edukacyjnych Agnieszka Chłoń-Domińczak przedstawiła wyniki badań ankietowych dotyczących poziomu umiejętności Polaków w zakresie IT na tle innych krajów. Niestety, wśród 23 krajów powszechnie uważanych za rozwinięte lokujemy się na końcu stawki. Prelegentka zreferowała też założenia i strukturę krajowych Ram Kwalifikacji w odniesieniu do edukacji informatycznej.

Blok samorządowy rozpoczął dyrektor Wydziału Informatyki Miasta Tarnów Janusz Różycki prezentując strukturę, zakres funkcjonalny i plany dalszego rozwoju systemu wspomagania edukacji działającego w tym mieście. System obsługuje 78 placówek, zapewniając zarówno wspomaganie zarządzania jak sam proces edukacyjny. System można poznać bliżej na edukacyjnym portalu Tarnowa edunet.tarnow.pl.

Analogiczny, zintegrowany system wspomagania edukacji o znacznie większej skali działania – Gdańską Platformę Edukacyjną - przedstawił Marcin Ozurkiewicz z Microsoft Innovative Center. System obsługuje 65 tys. uczniów, ponad 7,4 tys. nauczycieli w 183 placówkach i zapewnia dostęp do bieżącej informacji o placówkach oświatowych, o frekwencji dziecka w szkole i jego wynikach w nauce, edukacyjnych materiałów multimedialnych, zdalnych testów i sprawdzianów i elektronicznej sprawozdawczości z placówek oświatowych. Projekt powstał w ciągu 11 miesięcy kosztem 16 mln zł, z czego 9,1 mln pochodziło z dofinansowania z Unii Europejskiej.

Wiceprezydent miasta Radom Ryszard Fałek rozpoczął od przyznania, że jego prezentacja miejskiego systemu wspomagania oświaty wyglądałaby podobnie jak dwie poprzednie – co można interpretować dojrzałością technologiczną i koncepcyjną systemów tego rodzaju. Dlatego uczestnicy nie odczuli zbyt boleśnie faktu, że… prezentacja p. Fałka zaginęła po drodze do Warszawy (!) Interesująca jest historia powstawania systemu radomskiego – rozpoczęła się ona od precyzyjnego opisu wszystkich procesów i schematów decyzyjnych, dokonanego przez kilkunastoosobowy zespół złożony z dyrektorów placówek oświatowych. System, budowany przez konsorcjum kilku firm, powinien ruszyć jeszcze w czerwcu br.

Optymizmu poprzedników nie podzieliła przedstawicielka małych miast, pani wiceburmistrz Jarocina Hanna Szałkowska. Mimo, że urząd Jarocina zbiera sporo pochwał za postępy w informatyzowaniu swych struktur, obraza sytuacji jest tu daleki od stanu panującego w miastach dużych. Przede wszystkim jest za mało sprzętu i dostępu do sieci, w dodatku radni nieprzychylnie patrzą na takie inwestycje jak np. zakup laptopów dla nauczycieli.

W informatyczny klimat realnej szkoły wprowadził uczestników konferencji dyrektor Szkoły Podstawowej Nr 3 Im. Małego Powstańca w Ząbkach k. Warszawy Tomasz Łukawski, który realizację swych założeń dotyczących informatyzacji edukacji udowodnił przeprowadzoną żywo lekcją angielskiego z udziałem kilkunastu uczniów klasy piątej – w tym jedna osoba uczestnicząca w lekcji zdalnie – z użyciem laptopów komunikujących się przez szkolny system informatyczny.

Prezes Stowarzyszenia Miasta w Internecie Krzysztof Głomb wystąpił z nieco kontrowersyjnym twierdzeniem, że wdrażane dotychczas inicjatywy z gatunku „cyfrowa szkoła” trochę mijają się ze swymi celami, kładąc nacisk na infrastrukturę i zaniedbując „miękkie” aspekty problemu, jakim jest sam proces dydaktyczny oraz kształtowanie odpowiednich do zmieniających się warunków postaw nauczycieli. Mówca przedstawił realizowany przez SMwI wspólnie z Małopolskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli projekt „Laboratorium Dydaktyki Cyfrowej dla szkół woj. małopolskiego”. Przeprowadzone w ramach projektu badanie wykazało niepokojąco luźny związek między poziom cyfryzacji procesu dydaktycznego i poziomem dydaktyki. „Stosujemy nowe gadżety i stare metody!” – ostrzega Krzysztof Głomb. Na bazie tych doświadczeń SMwI utworzyło w Tarnowie eksperymentalne Centrum Edukacji i Kreacji Cyfrowej Fabryka Przyszłości, w którym opracowuje się innowacyjne metody kształcenia nauczycieli. Fabrykę aktywnie wspiera Urząd Miejski oraz firmy Lenovo, Intel, Cisco, Acer, Image Recording Solutions, Asseco, Microsoft i MALOW.

Element

dobrze pojętej rozrywki zapewnił reprezentujący Grupę Superbelfrzy Jacek Ścibor – spontanicznie zawiązanej społeczności nauczycieli-entuzjastów, mającej na koncie kilkaset programów edukacyjnych, edukacyjnych gier komputerowych i niekomputerowych, akcji, projektów i tematycznych blogów. Grupa, określająca samą siebie jako „Społeczność Eduzmieniaczy”, kieruje się nad podziw prostym hasłem: „Dlaczego robimy to, co robimy? Bo to lubimy!”. Więcej informacji: superbelfrzy.edu.pl/ oraz www.facebook.com/superbelfrzy

W ostatniej prezentacji dnia Ogólnopolski Koordynator ECDL Jacek Pulwarski przedstawił założenia jednego z najnowszych osiągnięć polskiego ECDL-a – certyfikat e-Nauczyciel. Zwrócił też uwagę audytorium na certyfikat ECDL Profile, którego treść może układać sam pracodawca, formułując program poprzez wybór dowolnych modułów wszystkich certyfikatów – do zastosowania również w edukacji.

Zamykając obrady prezes PTI prof. Marian Noga podsumował ważniejsze wątki konferencji, zwrócił też uwagę na mało zrozumiały brak współpracy między Ministerstwem Edukacji Narodowej i Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Konferencja „Cyfrowa Szkoła – perspektywa rządu, samorządu i szkoły” odbyła się w dniu 8 maja 2014 r. w warszawskiej siedzibie firmy Microsoft przy ul. Aleje Jerozolimskie 195A.

Prezentacje:

Migawki z konferencji: