Niezwykły spektakl –
inscenizowany w niedzielę 17 listopada 2013 r. w godz. 12:00-14:00 w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, bez reszty zajął serca i umysły publiczności licznie zgromadzonej zarówno w sali teatru jak i biorących udział za pośrednictwem internetowej transmisji online (143 zalogowanych - według opinii pracowników teatru liczba wręcz rekordowa).
Salon „Magiczna polskość – poezja polskich Amerykanów” otworzył dyrektor Teatru Polskiego Andrzej Seweryn, a następnie „roztworzył” (ci, co byli na miejscu lub śledzili transmisję, wiedzą, o co chodzi) Janusz Zalewski stwierdzając m.in. że jest to prawdopodobnie pierwsza w naszym kraju internetowa transmisja spektaklu teatralnego, być może otwierająca nowe stulecie polskiego teatru, który właśnie obchodzi setną rocznicę istnienia. „Transmisję tę zawdzięczamy inicjatywie Polskiego Towarzystwa Informatycznego” – zaznaczył prof. Zalewski.
Spektakl wypełniły recytacje w wykonaniu Magdaleny Cieleckiej i Cezarego Kosińskiego, a także samego Andrzeja Seweryna, który (a vista, nieuprzedzony przez animatorów!) przeczytał jeden z wierszy. Na program wieczoru złożyły się wiersze i proza poetycka Amerykanów polskiego pochodzenia, w których twórczości obecne są echa ich narodowych korzeni - 39 utworów, których autorami są: Michael Basinski, Phil Boiarski, Stuart Dybek, John Guzlowski, Leonard Kress, Linda Nemec Foster, Karen Kovacik, John Minczeski, Elisabeth Murawski, Mark Pawlak, Thad Rutkowski, Laura Ulewicz i Cecilia Woloch. Wiodącym elementem scenografii były obrazy Franciszka Maśluszczaka, tworzące pełne magii tło.
Wraz z Januszem Zalewskim program prowadził Gwido Zlatkes – w latach 70. I 80. związany z teatrem studenckim, od 1989 r. mieszkający w USA, gdzie zajmuje się m.in. tłumaczeniami zarówno na polski jak i na angielski, prowadzi własne wydawnictwo oraz pracuje jako bibliotekarz na Uniwersytecie Kalifornijskim.
Program wprowadził słuchaczy w przedziwny świat myśli i emocji dzieci i wnuków polskich emigrantów, wychowanych w amerykańskiej rzeczywistości - wrażliwych ludzi o wielowymiarowych duszach, w których przenikają się dość obce sobie światy. Usłyszeliśmy echo rozterek, buntów wzniecanych zarówno przeciw własnym korzeniom jak i przeciw amerykańskim determinantom. Dowiedzieliśmy się, że można odnaleźć w sobie polskość bez względu na język myśli. To była może pierwsza w historii taka okazja – by poznać mentalne światy rozpostarte poza i ponad polskością, żywą nawet w oderwaniu od jej źródeł.
Głównym animatorem spektaklu oraz autorem przekładów prezentowanych wierszy na język polski jest Janusz Zalewski (z jednym wyjątkiem przekładu Bohdana Zadury) - profesor Florida Gulf University, członek założyciel PTI i laureat medalu XXX-lecia PTI. Prof. Zalewski zajmuje się krytyką i przekładami literatury obok działalności naukowej i dydaktycznej.
Ci, co przegapili ten fascynujący spektakl, będą mogli w nim uczestniczyć z okołotygodniowym opóźnieniem na jednym z publicznych wideoportali - dokładne informacje podamy w stosownym czasie.
Pomysłodawcą i organizatorem internetowej transmisji online był kol. Tomasz Komorowski z Oddziału Zachodniopomorskiego PTI.
Scena Salonu Poezji "Magiczna polskość – poezja polskich Amerykanów". Poniżej: Magdalena Cielecka, Cezary Kosiński, Gwido Zlatkes i Janusz Zalewski.