Relacja z seminarium "European e-Competence Framework"
Seminarium pt. „European e-Competence Framework” - organizowane przez Radę ds. Kompetencji Sektora IT - zgromadziło 20 lutego w warszawskiej siedzibie PTI przedstawicieli administracji państwowej, firm, instytucji edukacyjnych i organizacji pracodawców. Spotkanie otworzyli: Prezes PTI Włodzimierz Marciński oraz Przewodnicząca Rady ds. Kompetencji Sektora IT Beata Ostrowska.
Pierwszą prezentację przedstawiła Austeja Trinkunaite, Sekretarz Generalna Stowarzyszenia Europejskich Towarzystw Informatycznych (Council of European Professional Informatics Societies, CEPIS). W swoim wystąpieniu przedstawiła działania Stowarzyszenia rzecz poprawy kompetencji cyfrowych, na tle inicjatyw Unii Europejskiej w tym obszarze. Komisja Europejska w 2016 r. uchwaliła nowy europejski program na rzecz umiejętności (New Skills Agenda for Europe), który obejmuje m.in. utworzenie koalicji działającej w celu podniesienia poziomu umiejętności cyfrowych (Digital Skills and Jobs Coalition). Powołano także krajowe zespoły tego typu, w Polsce rolę taką pełni Szerokie Porozumienie na Rzecz Umiejętności Cyfrowych (SPRUC), którego PTI od początku jest aktywnym uczestnikiem.
Działania CEPIS na rzecz podniesienia kompetencji cyfrowych obejmują zarówno zwykłych obywateli, jak i specjalistów IT. W przypadku pierwszego obszaru aktywności niezwykle istotny jest system potwierdzania umiejętności komputerowych za pomocą certyfikatów ECDL (European Computer Driving Licence, Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych). Polskie Biuro ECDL prowadzi intensywne działania w tym zakresie, zajmując w roku 2017 4. miejsce na świecie pod względem liczby wydanych Europejskich Kart Umiejętności Komputerowych (EKUK).
Jeśli chodzi o promowanie wysokich standardów pracy wśród specjalistów IT, CEPIS stworzył system klasyfikacji nazwany Europejskimi Ramami e-Kompetencji (European e-Competence Framework, e-CF). Opiera się on na definicji kompetencji jako zdolność do zastosowania wiedzy, umiejętności i odpowiednich postaw w celu osiągniecia określonego rezultatu pracy. Klasyfikacja CEPIS-u obejmuje 40 kompetencji, należących do 5 obszarów: planowania rozwiązań teleinformatycznych, ich tworzenia, użytkowania, rozwoju, finansowania i utrzymania oraz zarządzania nimi. Wśród wyróżnionych kompetencji jest m.in. „tworzenie aplikacji” („Application Development”), „testowanie” („Testing”) czy „zarządzanie bezpieczeństwem informacji” („Information Security Management”). CEPIS promuje zastosowanie tego narzędzia poprzez sieć współpracy IT Professionalism, do której należą agencje rządowe, firmy oferujące certyfikaty, świadczące usługi telekomunikacyjne, organizacje branżowe, instytuty badawcze i agencje pracy.
Jutta Breyer, liderka projektu e-CF w ramach Europejskiego Komitetu Standaryzacji (European Committee for Standardization, CEN), opisała bardziej szczegółowo konstrukcję klasyfikacji e‑Competence Framework i jej zastosowanie. Na podstawie 40 wyodrębnionych kompetencji utworzono 23 profile zawodowe, specjalistów najczęściej poszukiwanych w branży IT. Wśród podstawowych profili zawodowych jest m.in. administrator baz danych („Database Administrator”), dyrektor ds. informatycznych („Chief Information Officer”) czy specjalista ds. sieci („Network Specialist”).
Europejskie Ramy e-Kompetencji umożliwiają posługiwanie się wspólnym aparatem pojęciowym. Jest to bardzo pomocne w komunikacji miedzy działem IT i HR w firmie, ułatwia proces rekrutacji oraz planowania rozwoju zawodowego pracowników. Adaptacja tego systemu przez różne kraje europejskie umożliwia współpracę także na poziomie międzynarodowym. Od 2016 r. Europejskie Ramy Kompetencyjne mają status standardu, wdrażanego w poszczególnych krajach przez instytucje normalizacyjne, w wypadku Polski – przez Polski Komitet Normalizacyjny.
Jako kolejny głos w dyskusji zabrał Wiesław Paluszyński, przewodniczący Głównej Komisji Rewizyjnej PTI oraz wiceprezes Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji. Zwrócił uwagę na fakt, że na rynku najistotniejsze są obecnie certyfikaty produktowe. Mechanizm przetargowy nie sprzyja podnoszeniu kwalifikacji i jakości pracy, ale promuje niskie ceny za usługi.
Tomasz Kulisiewicz, sekretarz Rady ds. Kompetencji Sektora IT przedstawił prognozowane zmiany na rynku pracy, związane z postępującą automatyzacją oraz wykorzystaniem sztucznej inteligencji. Wobec wypierania z rynku pracowników o niższych kompetencjach, tym ważniejsze wydaje się zdobywanie wysokich kwalifikacji, także w sektorze IT.
Bogusław Dębski, radca ministra ds. systemu kwalifikacji w Departamencie Kompetencji Cyfrowych Ministerstwa Cyfryzacji stwierdził, że proponowany przez CEPIS system jednolitej klasyfikacji kompetencji pracowników sektora IT jest istotny, ze względu na to, że obecnie różne podmioty zupełnie odmiennie rozumieją rozmaite pojęcia wykorzystywane w tym obszarze. Przedstawiciel Ministerstwa Cyfryzacji zwrócił jednak uwagę na to, że system European e-Competence Framework powinien zostać ściśle powiązany z Europejskimi oraz Polskimi Ramami Kwalifikacji, tj. klasyfikacją kompetencji, które są potwierdzone – m.in. certyfikatami lub świadectwami edukacji formalnej.
Jakub Gontarek reprezentujący Konfederację Lewiatan przedstawił projekt stworzenia Centrów Kwalifikacji, które mają być sposobem na współdziałanie pomiędzy instytucjami publicznymi, biznesem i edukacją w celu podnoszenia kompetencji pracowników i weryfikacji zdobytych umiejętności poprzez system egzaminów oraz certyfikatów.
Mariusz Nycz z Politechniki Rzeszowskiej omówił model współpracy uczelni z przedstawicielami biznesu, dzięki któremu studenci zdobywają kompetencje poszukiwane przez pracodawców. System przewiduje m.in. wspólne organizowanie konferencji, staże zawodowe, zajęcia prowadzone przez praktyków IT, udostępnienie pracowni wyposażonych i prowadzonych przez firmy czy wspieranie działalności kół naukowych, w których studenci współpracują z absolwentami, aktywnymi na rynku pracy.
Obrady zakończył sekretarz Rady ds. Kompetencji Tomasz Kulisiewicz, dziękując wszystkim prelegentom i uczestnikom za udział w seminarium.
Paulina Giersz
Uczestnicy seminarium
Prezes PTI Włodzimierz Marciński otwiera obrady
Wystąpienie Austeji Trinkunaite
Jutta Breyer opowiada o zastosowaniu Europejskich Ram e-Kompetencji
Wystąpienie Wiesława Paluszyńskiego
Bogusław Dębski zabiera głos w dyskusji o Europejskich Ramach e-Kompetencji
Jakub Gontarek opowiada o Centrach Kwalifikacji
Mariusz Nycz przedstawia model współpracy uczeni z firmami